Endodonti, özellikle kök kanalı tedavilerinin uygulandığı ana bilim dalıdır. Günümüzde kanal tedavisi, canlılığını yitirmiş olan dişlerde çoğunlukla iki seansta, canlı dişlerde ise tek seansta yapılmaktadır.
Hangi Durumlarda Kanal Tedavisinin Uygulanması Gerekir?
Kanal tedavisi uygulanması gereken durumların başında diş kemiğinde meydana gelen çatlaklar ve derin çürükler yer alır. Dişin iyileşemeyecek kadar hasar aldığı durumlarda pulpanın çıkarılarak dişin korunması sağlanır. Kanal tedavisinin en büyük avantajı dişin kemik yapısını kaybetmemek ve ölü dişi kurtarmaktır. Kanal tedavisinin uygulanmasını gerektiren durumlara ilişkin belirtiler şu şekilde sıralanabilir:
- Çiğneme ya da ısırma esnasında ortaya çıkan ağrı,
- Özellikle soğuk ya da sıcağa karşı kalıcı diş hassasiyeti,
- Derin çürükler,
- Çatlamış dişler,
- Diş etinin şişmesi,
- Yansıyan diş ağrısı,
- Boyun ve yüzde ortaya çıkan şişlik,
- Koyulaşmış hale gelen diş etleri.
Kanal Tedavisi Nasıl Uygulanır?
Kanal tedavisinin; dişin tekrar işlevsel hale getirilmesi, kanalların doldurulması, diş kanallarının şekillendirilmesi, çürük ve enfeksiyonun yok edilmesi olmak üzere dört temel amacı bulunur. Dişin durumuna göre tedavi bir ya da iki seans kadar sürebilir. Kanal tedavisi sürecinde izlenen prosedür, diş hasarına bağlı olarak değişmekle beraber genel olarak şu adımları içerir:
- Diş hekimi, dişte enfeksiyon belirtisi olup olmadığını belirlemek ve dişin kök yapısını görmek amacı ile bir röntgen çeker. Bu sayede, dişte ortaya çıkan hasar değerlendirilir ve kanal tedavisinin uygulanmasına gerek olup olmadığına karar verilir.
- Diş pulpası çok hasarlı ise, kanal tedavisi işlemi başlatılır.
- Dişte apse oluşumundan kaynaklı şiddetli bir ağır varsa, tedaviden önce lokal anestezi uygulaması yapılır.
- Kanal tedavisinin ilk aşaması, dişin içerisinde yer alan pulpanın dikkatli bir şekilde çıkarılmasıdır. Pulpa çıkarıldıktan sonra, diş hekimi kök kanalında uygulanacak işlemin ne kadar süreceğini tespit eder.
- Uygun boyutta aparatlar kullanılarak kök kanalları tekrardan şekillendirilir ve temizlenir.
- Kanal tedavisi uygulamasının bir seansı yaklaşık 45 dk kadar sürer. Gerekli olan prosedürler uygulandıktan sonra, dişin en az iki defa röntgeni çekilir. Diş hekimi tedavinin başarılı olduğunu düşünüyorsa, dezenfekte işleminin ardından kanalların kontaminasyondan etkilenmemesi için kalıcı bir materyal ile kanal içi doldurulur.
- Diş hekimleri kalıcı dolgu uygulaması yapmadan önce ortalama 5 gün kadar dişin iyileşmesini bekleyebilir. Bu durumda geçici bir dolgu malzemesi ile diş oyuğu kapatılır.
- Diğer seansta ağrısız bir işlem ile dişin geçici dolgusu çıkarılarak kalıcı dolgu işlemi uygulanır. Kalıcı dolgu uygulaması; gutta percha ve dental macun ismi verilen kauçuk bazlı bir madde ile gerçekleştirilir. Kalsiyum hidroksit temelli macunlar kök kanalına dışarıdan gelebilecek herhangi bir sızıntıyı önler.